DEHB, genel anlamıyla yerinde duramama, dikkatini toplayamama, dikkati sürdürmede zorlanma, kendini kontrol etmede başarısızlık, yapılan işi tamamlayamama, enerjik bir yapıya sahip olma, kendi istekleri doğrultusunda davranma, konuşkanlık ve sabırsızlık gibi özelliklerle tanımlanır.DEHB’nin fiziksel belirtileri yoktur. Ancak tanı bu alanda çalışan psikiyatrist ve klinik psikologlar gibi profesyoneller tarafından konabilir.
DEHB’nin Nedenleri
DEHB’nin ortaya çıkma nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Klinik araştırmalar biyo-psiko-sosyal etkenlerin ortak bir biçimde yer aldığını belirtmektedir. Bu etkenler arasında en fazla bulgu düşük doğum ağırlığı, gebelikte X ışınlarına maruz kalma ve gebelikte kullanılan alkol-sigara-kafein kullanımı üzerine yoğunlaşmaktadır.Çok fazla televizyon izlemek,çok fazla şeker yada eğitimi iyi olmayan okullar buna neden olmaz.
Çocuğumun Dehb’li olduğunu nasıl anlarım?
Dikkatsiz çocukların kafası kolayca karışır,bir eylemden diğerine geçerler ve çok çabuk sıkılırlar. Ev ödevleri onlar için büyük bir sorundur ayrıca dağınık ve unutkandırlar.Hiperaktif çocuklar için ise oturmak neredeyse imkasızdır ve enerjileri asla bitmez.DEHB olan yetişkinlerde de bu durum devam eder.Çocuğunuz çoğu zaman sürekli bu belirtileri gösteriyorsa öğretmeni ile görüşerek fikir alışverişlerinde bulunabilirsiniz sonrasında ise bir uzmana başvurmanız gerekir.Bu durumda çocuğunuzun okulu ile birlik olmak ve öğretmeni ile iletişim halinde bulunmaız çok önemlidir.
DEHB Tedavisi
DEHB’nin tamamen tedavisi henüz mümkün değil. Ama pekala sabır ve istikrar sayesinde tüm belirtileri iyiye çevirmek mümkün. Sonucun başarılı olması yani DEHB’li kişinin kendi ayaklarını üstünde duran, DEHB ile barışık bir yetişkine dönüşebilmesi için kendisinin, ailesinin, okuldaki öğretmeninin, psikiyatrın, yetişkinse iş arkadaşlarının ve varsa koçun, işbirliği içinde olması çok önemli!
İlaç tedavisi :DEHB sıklıkla, DEHB’li kişilerin beyinlerinin kontrol işlevinin harekete geçirilmesi için uyarıcı ilaçlarla tedavi edilir. Bazı kişilerin tedavilerinde ise uyarıcı olmayan ilaçlar tercih edilebilir.Çoğunlukla kullanmak zorunda oldukları ilaçlar ekstra odaklanma sağladığını düşünülür, oysa ki sadece DEBH’si olmayan insanlar kadar odaklanabilerini sağlar.
Bilişsel Davranışçı Terapi :Dikkat eksikliği nedeniyle öğrenme güçlüğü çeken çocuklarındavranışlarını yönetebilmeleri, olumsuz davranışların düzeltilmesi ve yerine olumlu davranışların konulması, negatif düşünceleri pozitife çevirme, özel becerileri öğreten bu terapi yöntemi,bireysel olarak veya grup terapisi şeklinde yapılabilir.
Hangi testleri yaptırmalısınız?
Teşhisi, bu testler yardımıyla koyacak kişi hekimdir. O yüzden, tedavinizi takip eden hekimin yönlendirmesi daha doğru olacaktır. Ayrıca tek başına testler tanı koymak için yeterli değildir. Bu testlerden bazıları:
MOXO Testi
TOVA (Test of Variables of Attention)
CPT (Conner’sContiniousPerformance Test)
IVA (Intermediate Visual Auditory CPT
DEBH’ye sahip bir insana yapabileceğiniz en güzel şey sabırlı davranmaktır. Sabır, bu hastalığı kabul etmeyi kolaylaştırmanın en güzel yoludur. DEHB’li bir hayat büyük bir sabır gerektirir. Yalnız değilsiniz! Çekinmeden yardım isteyin. Her an ulaşabileceğiniz kaynaklar ve alabileceğiniz destekler var. Küçük stratejik değişikliklerle, DEHB’lilerin hayatında büyük farklar yaratılabilir..
Övgü Yaren Soydan